0%
اگر قصد مهاجرت، تحصیل یا سرمایه‌گذاری در کانادا را دارید، یکی از اولین موضوعاتی که باید با آن آشنا شوید، سیستم مالیاتی این کشور است. بسیاری از افراد هنگام ورود به کانادا این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا مشاغلی وجود دارد که در کانادا از پرداخت مالیات معاف باشند؟
پاسخ کوتاه این است که شغلی که کاملاً بدون مالیات باشد وجود ندارد. همه افراد و کسب‌وکارها موظف‌اند درآمد خود را به اداره مالیات کانادا (CRA) گزارش کنند. اما خبر خوب این است که کانادا سیستم گسترده‌ای از معافیت‌ها، کسورات و اعتبارهای مالیاتی دارد که باعث می‌شود در برخی شرایط، بخشی از درآمد یا حتی تمام آن از مالیات معاف شود. همچنین بعضی انواع درآمدها ذاتاً مشمول مالیات نیستند.
بنابراین برای مدیریت مالی درست در کانادا باید بدانید چه مالیات‌هایی وجود دارد، چه کسانی می‌توانند از معافیت‌های مالیاتی برخوردار شوند، کدام درآمدها یا دارایی‌ها مشمول مالیات نیستند و در نهایت، چگونه می‌توان با استفاده از قوانین موجود، به‌صورت قانونی بار مالیاتی خود را کاهش داد. در این مقاله جامع به جای تکیه بر تبلیغاتی مانند «۱۰ شغل بدون مالیات»، شما را با واقعیت‌های سیستم مالیاتی کانادا و مهم‌ترین معافیت‌ها و درآمدهای بدون مالیات آشنا خواهیم کرد.
کانادا دارای یک سیستم مالیاتی چندلایه است که شامل مالیات فدرال و مالیات استانی می‌شود. هر فرد یا کسب‌وکار بسته به محل زندگی و میزان درآمد خود، موظف به پرداخت انواع مختلف مالیات است.
مهم‌ترین و پرکاربردترین مالیات در کانادا، مالیات بر درآمد است. این مالیات بر اساس درآمد سالانه افراد محاسبه می‌شود و نرخ آن به‌صورت تصاعدی بالا می‌رود. به بیان ساده‌تر، هرچه فرد درآمد بیشتری داشته باشد، درصد مالیاتی که باید بپردازد نیز بیشتر خواهد بود. در سال ۲۰۲۵ نرخ مالیات فدرال از پانزده درصد برای درآمدهای پایین‌تر از پنجاه و چهار هزار دلار شروع می‌شود و تا سی و سه درصد برای درآمدهای بالای دویست و چهل هزار دلار ادامه دارد. علاوه بر این، هر استان نیز نرخ مالیات مخصوص به خود را دارد. به عنوان مثال فردی که در استان انتاریو هشتاد هزار دلار درآمد دارد، باید هم مالیات فدرال و هم مالیات استانی را بپردازد.
هر شرکت ثبت‌شده در کانادا موظف است بر اساس سود خود مالیات پرداخت کند. نرخ عمومی مالیات شرکت‌ها حدود پانزده درصد است. با این حال شرکت‌های کوچک که درآمد سالانه آن‌ها کمتر از پانصد هزار دلار باشد، از نرخ ترجیحی نه درصد استفاده می‌کنند. این تخفیف مالیاتی به کسب‌وکارهای نوپا کمک می‌کند تا منابع بیشتری برای رشد و توسعه خود داشته باشند. علاوه بر این، اگر یک شرکت در سال مالی زیان‌ده باشد یا کمک‌های خیریه انجام دهد، می‌تواند از کسورات و اعتبارهای مالیاتی استفاده کرده و میزان مالیات پرداختی خود را کاهش دهد.
مالیات بر کالا و خدمات که با نام GST/HST شناخته می‌شود، هنگام خرید کالا یا دریافت خدمات از مشتریان اخذ می‌شود. نرخ فدرال این مالیات پنج درصد است اما در برخی استان‌ها مانند انتاریو، مالیات فدرال و استانی ادغام شده و به صورت HST دریافت می‌شود که نرخ آن می‌تواند تا سیزده درصد یا حتی بیشتر باشد. با این حال برخی کالاها و خدمات اساسی مانند مواد غذایی پایه، خدمات پزشکی و آموزش از پرداخت این نوع مالیات معاف هستند.
دولت کانادا برای برخی کالاهای خاص مالیات غیرمستقیم تعیین کرده است. این مالیات بیشتر بر کالاهایی مانند سوخت و دخانیات اعمال می‌شود. برای نمونه، روی هر لیتر بنزین معمولی ده سنت مالیات فدرال دریافت می‌شود. این نوع مالیات با هدف تنظیم مصرف کالاهای خاص و تأمین بخشی از هزینه‌های عمومی دریافت می‌شود.
افرادی که مالک ملک در کانادا هستند، موظف‌اند هر ساله مبلغی را به عنوان مالیات ملک به شهرداری بپردازند. میزان این مالیات بسته به ارزش ملک و استان یا شهر محل سکونت متفاوت است. در شهرهای بزرگی مانند تورنتو و ونکوور، مالیات ملک یکی از هزینه‌های مهم و ثابت سالانه خانواده‌ها محسوب می‌شود.
سود حاصل از فروش دارایی‌هایی مانند سهام یا املاک (به جز خانه اصلی محل سکونت) مشمول مالیات بر سود سرمایه است. در کانادا تنها پنجاه درصد از سود سرمایه‌ای به عنوان درآمد مشمول مالیات محاسبه می‌شود. به عنوان مثال اگر فردی ملکی را با بیست هزار دلار سود بفروشد، فقط ده هزار دلار آن به درآمد مشمول مالیات او اضافه خواهد شد و بر اساس نرخ مالیات بر درآمد محاسبه می‌شود.
در کانادا اصل بر این است که همه افراد باید درآمد خود را گزارش کنند و بر اساس قوانین مالیاتی سهم خود را بپردازند. با این حال، برای حمایت از اقشار خاص و رعایت عدالت اجتماعی، دولت معافیت‌ها و اعتبارهایی در نظر گرفته است که باعث می‌شود برخی افراد یا گروه‌ها عملاً مالیات کمتری پرداخت کنند یا حتی کاملاً از مالیات معاف شوند. آشنایی با این موارد برای مهاجران تازه‌وارد، دانشجویان و خانواده‌ها اهمیت زیادی دارد زیرا می‌تواند تفاوت بزرگی در هزینه‌های سالانه آن‌ها ایجاد کند.
دولت کانادا به خوبی می‌داند که افراد کم‌درآمد توانایی پرداخت مالیات سنگین را ندارند. به همین دلیل طرح‌هایی مانند Basic Personal Amount و GST/HST Credit ایجاد شده‌اند. بر اساس این برنامه‌ها، هر فرد تا سقف مشخصی از درآمد سالانه، از پرداخت مالیات معاف است. علاوه بر این، خانواده‌های کم‌درآمد می‌توانند از اعتبارهای بازگشتی استفاده کنند که بخشی از مالیات پرداختی به آن‌ها برگردانده می‌شود. این حمایت‌ها به ویژه برای مهاجران تازه‌وارد که در سال‌های اول درآمد محدودی دارند، اهمیت زیادی دارد.
دانشجویان داخلی و بین‌المللی در کانادا می‌توانند از اعتبارهای مالیاتی ویژه بهره‌مند شوند. هزینه‌های مربوط به شهریه دانشگاه به عنوان Tuition Tax Credit ثبت می‌شود و باعث کاهش مالیات می‌گردد. همچنین بهره وام‌های دانشجویی در شرایط خاص قابل کسر است. بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌های تحصیلی واجد شرایط نیز به طور کامل معاف از مالیات هستند. این مزایا باعث می‌شود فشار مالی روی دانشجویان کمتر شود و تمرکز آن‌ها بر تحصیل افزایش یابد.
دولت کانادا برای سالمندان و افراد دارای معلولیت، اعتبارهای مالیاتی ویژه‌ای تعریف کرده است. یکی از مهم‌ترین آن‌ها Disability Tax Credit یا DTC است که برای افراد دارای شرایط خاص پزشکی در نظر گرفته می‌شود. سالمندان نیز می‌توانند از کسورات مالیاتی مرتبط با مستمری و بازنشستگی بهره‌مند شوند. علاوه بر این، کسانی که مسئولیت نگهداری از سالمندان یا افراد دارای معلولیت را بر عهده دارند، می‌توانند بخشی از هزینه‌های مراقبتی خود را به عنوان کسورات مالیاتی ثبت کنند. این امتیازات نه‌تنها فشار مالی را کاهش می‌دهد بلکه حمایت عملی از اقشار آسیب‌پذیر جامعه محسوب می‌شود.
زندگی در مناطق شمالی و دورافتاده کانادا به دلیل شرایط سخت آب‌وهوایی و هزینه‌های بالای زندگی دشوار است. برای جبران این شرایط، دولت اعتبار مالیاتی Northern Residents Deduction را ارائه می‌دهد. این اعتبار به افراد کمک می‌کند بخشی از هزینه‌های اضافی خود را از مالیات کسر کنند. هرچند این به معنای معافیت کامل نیست، اما مالیات پرداختی ساکنان این مناطق به طور چشمگیری کاهش می‌یابد.
سازمان‌های خیریه، مذهبی و غیرانتفاعی که به صورت رسمی در اداره مالیات کانادا ثبت شده باشند، از پرداخت مالیات معاف هستند. این شرط وجود دارد که منابع مالی آن‌ها صرف اهداف غیرانتفاعی شود و برای منافع شخصی به کار نرود. همچنین افرادی که به این سازمان‌ها کمک مالی می‌کنند، می‌توانند مبلغ اهدایی خود را به عنوان اعتبار مالیاتی ثبت کنند و از مالیات خود بکاهند. این سیاست هم به توسعه فعالیت‌های خیریه کمک می‌کند و هم مردم را برای مشارکت اجتماعی بیشتر تشویق می‌کند.
اگرچه همه مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی در کانادا مشمول مالیات هستند، اما برخی انواع درآمد و دارایی‌ها بنا به سیاست‌های حمایتی یا ماهیت خاصشان از پرداخت مالیات معاف‌اند. این موارد را می‌توان «درآمدهای بدون مالیات» نامید که دانستن آن‌ها برای برنامه‌ریزی مالی اهمیت زیادی دارد.
یکی از مهم‌ترین معافیت‌ها در سیستم مالیاتی کانادا مربوط به خانه اصلی محل سکونت است. اگر فردی خانه‌ای را که در آن زندگی می‌کند بفروشد، سود حاصل از فروش آن مشمول مالیات نخواهد شد. این معافیت شامل املاک اجاره‌ای یا خانه دوم نمی‌شود، بلکه فقط برای ملک اصلی خانوار کاربرد دارد. بنابراین اگر در طول سال‌ها ارزش خانه اصلی افزایش پیدا کرده باشد، فرد می‌تواند آن را بفروشد و سود قابل توجهی به دست آورد بدون اینکه مالیاتی بابت آن بپردازد.
برنده شدن در لاتاری‌های رسمی یا قمار قانونی در کانادا شامل مالیات بر درآمد نمی‌شود. به این معنا که اگر فردی در قرعه‌کشی یا شرط‌بندی قانونی برنده شود، کل مبلغ جایزه را بدون کسری مالیاتی دریافت خواهد کرد. البته باید توجه داشت که اگر این پول سرمایه‌گذاری شود و سودی از آن به دست آید، آن سود مشمول مالیات خواهد بود. همچنین اگر قمار به صورت یک فعالیت تجاری یا منبع اصلی درآمد فرد باشد، قوانین متفاوتی اعمال می‌شود.
یکی دیگر از منابع درآمدی که در کانادا از مالیات معاف است، مبالغی است که به عنوان بیمه عمر به بازماندگان پرداخت می‌شود. زمانی که یک فرد بیمه عمر داشته باشد و درگذرد، مبلغ قرارداد به وارث یا ذی‌نفع پرداخت می‌شود و این مبلغ کاملاً بدون مالیات است. این سیاست به خانواده‌ها کمک می‌کند تا در زمان‌های بحرانی، بدون فشار مالیاتی از حمایت مالی برخوردار شوند.
برخی پرداخت‌ها که به دلیل حوادث، تصادف‌ها یا آسیب‌های شغلی به افراد تعلق می‌گیرد، از مالیات معاف هستند. برای مثال، مزایای Workers’ Compensation یا خسارت‌هایی که توسط دولت یا شرکت‌های بیمه برای جبران آسیب پرداخت می‌شود، مشمول مالیات بر درآمد نمی‌شوند. این قاعده باعث می‌شود فردی که در شرایط دشوار جسمی یا مالی قرار دارد، فشار مضاعفی از طرف سیستم مالیاتی تجربه نکند.
برخی افراد که در سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان ملل متحد یا نهادهای مشابه مشغول به کار هستند، بر اساس توافقات بین‌المللی می‌توانند از معافیت‌های مالیاتی برخوردار شوند. درآمد این کارکنان در مواردی مشمول کسر ویژه‌ای است که باعث می‌شود کل یا بخشی از حقوق آن‌ها از مالیات معاف شود. این امتیاز محدود به سازمان‌های مشخص است و همه مشاغل دولتی یا بین‌المللی شامل آن نمی‌شوند.
در کانادا دریافت هدیه نقدی یا ارث به طور مستقیم مشمول مالیات بر درآمد نیست. اگر کسی مبلغی را به عنوان هدیه از خانواده یا دوستان دریافت کند، لازم نیست آن را در اظهارنامه مالیاتی گزارش دهد. البته اگر این پول در بانک یا سرمایه‌گذاری قرار گیرد و سودی ایجاد کند، آن سود باید مشمول مالیات شود. در مورد ارث نیز همین قاعده وجود دارد و دارایی به شکل مستقیم به وارث منتقل می‌شود بدون اینکه مالیاتی به آن تعلق بگیرد.
در کنار معافیت‌هایی که برای گروه‌های خاص یا برخی منابع درآمدی در نظر گرفته شده، کانادا ابزارهای مالی بسیار مهمی طراحی کرده است که به افراد اجازه می‌دهد دارایی خود را رشد دهند و در عین حال فشار مالیاتی کمتری را تجربه کنند. دو نمونه پرکاربرد از این ابزارها حساب پس‌انداز معاف از مالیات (TFSA) و حساب بازنشستگی ثبت‌شده (RRSP) هستند. بسیاری از مهاجران و حتی کانادایی‌های بومی اهمیت این حساب‌ها را درک نمی‌کنند و به همین دلیل فرصت‌های بزرگی را برای افزایش ثروت از دست می‌دهند.
حساب TFSA یکی از محبوب‌ترین ابزارهای مالی در کانادا است. افراد بالای هجده سال می‌توانند سالانه تا سقف مشخصی پول به این حساب واریز کنند و هرگونه سود، بهره یا بازده سرمایه‌گذاری که در این حساب به دست می‌آورند، کاملاً از مالیات معاف خواهد بود. این حساب برای کسانی که قصد دارند سرمایه خود را در طول زمان رشد دهند بسیار مناسب است، زیرا هم سود بانکی و هم سود سرمایه‌گذاری در بازار سهام یا صندوق‌ها بدون مالیات باقی می‌ماند. حتی در زمان برداشت پول نیز هیچ مالیاتی اعمال نمی‌شود.
یکی دیگر از مزایای TFSA انعطاف‌پذیری آن است. اگر فردی در سالی خاص از حساب خود برداشت کند، در سال‌های بعدی دوباره می‌تواند همان مقدار را به حساب بازگرداند بدون اینکه سهمیه سالانه‌اش از بین برود. به همین دلیل TFSA هم برای سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و هم برای پس‌اندازهای کوتاه‌مدت گزینه‌ای ایده‌آل است.
RRSP یا حساب بازنشستگی ثبت‌شده نیز یکی دیگر از ابزارهای کلیدی در سیستم مالیاتی کانادا است. تفاوت اصلی این حساب با TFSA در نحوه برخورد مالیاتی با آن است. در RRSP واریزی‌ها از درآمد مشمول مالیات فرد کسر می‌شوند، یعنی فرد می‌تواند با واریز پول به این حساب، میزان مالیات پرداختی همان سال خود را کاهش دهد. سرمایه‌گذاری‌هایی که در این حساب انجام می‌شود نیز تا زمانی که در حساب باقی بمانند، مشمول مالیات نیستند.
اما زمانی که فرد در آینده (معمولاً پس از بازنشستگی) پول خود را از حساب برداشت می‌کند، آن مبلغ به عنوان درآمد همان سال مشمول مالیات خواهد شد. به همین دلیل گفته می‌شود که RRSP مالیات را «به تعویق می‌اندازد» نه اینکه آن را کاملاً حذف کند. مزیت این روش آن است که معمولاً افراد در دوران بازنشستگی درآمد کمتری دارند و بنابراین نرخ مالیاتی پایین‌تری شامل حالشان می‌شود.
هر دو حساب نقش مهمی در مدیریت مالی و کاهش بار مالیاتی دارند اما استفاده درست از آن‌ها بستگی به شرایط فردی دارد. TFSA بهترین گزینه برای کسانی است که می‌خواهند سرمایه‌گذاری‌هایشان بدون مالیات رشد کند و در هر زمان آزادانه به پول خود دسترسی داشته باشند. RRSP در مقابل برای کسانی مناسب است که قصد دارند پس‌انداز بلندمدت برای دوران بازنشستگی داشته باشند و در حال حاضر نرخ مالیات بالاتری می‌پردازند.
ترکیب استفاده از این دو حساب هوشمندانه‌ترین رویکرد است. بسیاری از کانادایی‌ها ابتدا RRSP را برای کاهش مالیات فعلی خود پر می‌کنند و سپس از TFSA برای سرمایه‌گذاری‌های آزادتر استفاده می‌نمایند. این استراتژی باعث می‌شود هم در کوتاه‌مدت مالیات کمتری پرداخت کنند و هم در بلندمدت ثروت خود را بدون مالیات رشد دهند.
بسیاری از افراد هنگام جست‌وجو درباره قوانین مالیاتی کانادا با مقالات و تبلیغاتی مواجه می‌شوند که وعده «ده شغل بدون مالیات» یا «روش‌های فرار قانونی از مالیات» را می‌دهند. واقعیت این است که چنین چیزی در عمل وجود ندارد. سیستم مالیاتی کانادا شفاف و دقیق است و هر فردی که درآمدی کسب کند، موظف به گزارش آن است. اما وجود معافیت‌ها، اعتبارها و حساب‌های ویژه باعث می‌شود بعضی افراد این تصور را پیدا کنند که برخی مشاغل به طور کامل از مالیات معاف هستند.
یکی از رایج‌ترین باورهای غلط مربوط به خدمات درمانی و مراقبتی است. برخی تصور می‌کنند پرستاران خانگی، مراقبان سالمندان یا مربیان مهد کودک از مالیات معاف هستند. درست است که این خدمات از پرداخت GST/HST معاف‌اند، اما درآمدی که افراد از این مشاغل به دست می‌آورند باید در اظهارنامه مالیاتی ثبت و مشمول مالیات بر درآمد شود. بنابراین این گروه‌ها شغل بدون مالیات محسوب نمی‌شوند.
باور اشتباه دیگر درباره کارهای پاره‌وقت یا خانگی است. بسیاری فکر می‌کنند اگر شغل آن‌ها کوچک یا غیررسمی باشد، نیازی به پرداخت مالیات ندارند. در حالی که حتی درآمدهای اندک نیز باید گزارش شوند. اداره مالیات کانادا به‌طور جدی بر کسب‌وکارهای خانگی و فعالیت‌های مستقل نظارت دارد و نادیده گرفتن درآمد می‌تواند منجر به جریمه‌های سنگین شود.
فعالیت‌های آنلاین مانند بلاگری، تولید محتوا یا مدیریت صفحات شبکه‌های اجتماعی هم معمولاً به عنوان مشاغل بدون مالیات معرفی می‌شوند. این در حالی است که CRA این فعالیت‌ها را به‌عنوان درآمد تجاری شناسایی می‌کند و افراد باید مالیات مربوط به آن را بپردازند. تنها تفاوت این است که صاحبان چنین فعالیت‌هایی می‌توانند بخشی از هزینه‌های مرتبط با کار خود مانند اینترنت، تجهیزات یا تبلیغات را به عنوان هزینه تجاری ثبت کنند و مالیات خود را کاهش دهند.
مورد دیگر رانندگان تاکسی اینترنتی مانند اوبر و لیفت هستند. بعضی منابع ادعا می‌کنند این مشاغل در برخی استان‌ها معاف از مالیات‌اند، اما واقعیت این است که رانندگان باید از اولین دلار درآمد برای GST/HST ثبت‌نام کنند و همچنین درآمدشان مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود. بنابراین این حوزه هم معافیتی ندارد.
حتی حقوق بازنشستگی نیروهای پلیس سواره‌نظام سلطنتی (RCMP) که گاهی به اشتباه به عنوان درآمد معاف معرفی می‌شود، در واقع مشمول مالیات است. تنها برخی مزایای خاص کهنه‌سربازان یا برنامه‌های ازکارافتادگی استثنا دارند.
اگرچه مشاغل بدون مالیات وجود ندارند، اما کانادایی‌ها و مهاجران می‌توانند با استفاده از ابزارها و قوانین موجود، فشار مالیاتی خود را کاهش دهند. یکی از مهم‌ترین روش‌ها بررسی شرایط شخصی و درآمدی است. افراد کم‌درآمد می‌توانند از اعتبارهای بازگشتی مانند GST/HST Credit یا Basic Personal Amount بهره‌مند شوند.
روش دیگر استفاده از اعتبارهای مالیاتی برای هزینه‌های خاص است. پرداخت شهریه دانشگاه، هزینه‌های مراقبت از کودک، کمک‌های خیریه و هزینه‌های درمانی همگی قابلیت کسر از مالیات دارند. این کسورات در عمل بار مالیاتی فرد را کاهش می‌دهند و بخشی از درآمد او را حفظ می‌کنند.
سرمایه‌گذاری در حساب‌های TFSA و RRSP نیز ابزار کلیدی دیگری است. TFSA اجازه می‌دهد هر سود یا بازده سرمایه‌گذاری بدون مالیات رشد کند و برداشت آن هم مشمول مالیات نمی‌شود. RRSP هم امکان کسر از درآمد مشمول مالیات را در زمان واریز فراهم می‌کند و پرداخت مالیات را به دوران بازنشستگی موکول می‌سازد؛ زمانی که معمولاً نرخ مالیات افراد پایین‌تر است.
مشاوره با حسابدار یا مشاور مالیاتی حرفه‌ای هم یکی از بهترین راه‌ها برای استفاده بهینه از قوانین است. قوانین مالیاتی کانادا پیچیده و دائماً در حال تغییر هستند و یک متخصص می‌تواند بهترین مسیر برای کاهش مالیات را با توجه به شرایط فردی ارائه دهد.
کانادا کشوری با سیستم مالیاتی پیشرفته و شفاف است و همه افراد موظف‌اند درآمد خود را گزارش کنند. در این کشور چیزی به نام «شغل بدون مالیات» وجود ندارد، اما معافیت‌ها و درآمدهای بدون مالیات متعددی تعریف شده است. فروش خانه اصلی، دریافت جوایز لاتاری، مبالغ بیمه عمر، برخی خسارت‌های دولتی و معافیت‌های خاص برای دانشجویان، سالمندان و افراد دارای معلولیت نمونه‌هایی از این موارد هستند. علاوه بر این، ابزارهایی مانند TFSA و RRSP به افراد کمک می‌کنند تا بار مالیاتی خود را مدیریت کنند و ثروتشان را هوشمندانه‌تر افزایش دهند.
برای کسانی که تازه وارد کانادا شده‌اند، دانستن این قوانین اهمیت زیادی دارد، زیرا می‌تواند در مدیریت هزینه‌های روزمره، برنامه‌ریزی مالی آینده و حتی تصمیم‌گیری‌های مهم مانند خرید خانه یا سرمایه‌گذاری تأثیرگذار باشد. بنابراین بهتر است به جای جست‌وجوی شغلی که مالیات ندارد، با استفاده از معافیت‌ها و ابزارهای قانونی بار مالیاتی خود را کاهش دهید و از فرصت‌های واقعی سیستم مالیاتی کانادا بیشترین بهره را ببرید.